Hoe moet ik hoofdrekenen met percentages?

Vrijwel dagelijks krijg je te maken met percentages. Of het is om fooi te berekenen, uit te zoeken wat een prijs is met 20% korting of om marges te berekenen.Toch is het vaak moeilijk om snel zonder rekenmachine een percentage te berekenen. Maar met deze handige truc wordt het een stuk eenvoudiger.

Wat is een procent?

Het woord procent betekent letterlijk ‘per honderd’. Stel dat er 100 mensen meedoen aan een hardloopwedstrijd, en er vallen 7 mensen uit? Hoe hoog is het uitvalpercentage dan? Het antwoord is 7% omdat van het totaal, dus 100 deelnemers, er 7 zijn uitgevallen. 7 per honderd, dus 7 procent.

Niet altijd even makkelijk

Het wordt moeilijker als het totaal niet precies 100 is. Stel dat je wilt weten wat 5% fooi is op een rekening van € 130. Dan vraag je eigenlijk wat 5 delen zijn van het bedrag van je rekening, je gaat er vanuit dat je rekening dan 100 delen zijn, oftewel 100 procent. Je deelt dan het totaal, €130, door 100.

€ 130 / 100 = € 1,30

Nu weet je 1 deel per 100 oftwel 1%. Nu kun je dat vermenigvuldigen met 5, omdat je wilt weten wat 5 delen van het totaal zijn.

5 x € 1,30 =  € 6,50

Hoe bereken je snel procenten?

Nu je de basis onder de knie hebt is hier een handige methode om sneller percentages uit je hoofd uit te rekenen.

Stel je wilt weten wat 15% van 80 is.

Er zijn dan een aantal percentages die je heel snel kunt berekenen.

●    100%: dit is het totaal, namelijk 80.
●    50%: dit is de helft van het totaal. In dit geval dus 40.
●    10%: Dit is het totaal gedeeld door 10. In dit geval 8. Dit bereken je altijd eenvoudig door de komma één plaats naar voren te schuiven.
●    5%: is weer de helft van 10% in dit geval dus 4.

Nu je deze percentages snel hebt berekend is het bereken van 15% van 80 een stuk makkelijker. We tellen dan de waardes van 10% (8) en van 5% (4) bij elkaar op. Dit is 8 + 4 = 12.

Dit werkt ook met moeilijkere sommen. Bijvoorbeeld 60% van 42. In dit geval is het goed om te weten wat 50% én 10% van 42 is.

●     50% is de helft van 42, dat is dus 21
●     10% is het verschuiven van de komma. 42 wordt dan 4,2.

Door het optellen van 50% en 10% krijg je het antwoord op de 60% van 42. Dit is dus 21 + 4,2 = 25,2

Met deze truc kun je de percentages die je vaak tegenkomt berekenen.

Moeilijkere percentages snel berekenen

Wanneer de getallen erg groot worden of wanneer je met veel decimalen moet rekenen is het fijn om je rekenmachine te gebruiken. Of een handige rekenmachine speciaal voor percentages. Deze vind je bijvoorbeeld hier [link naar: https://berekenprocenten.nl/].